جنتی عطایی، ایرج

اگر موسیقی زیبا و دلنشین پُل با آهنگسازی واروژان را شنیده باشید، متوجه خواهید شد که کنار آهنگ لطیفی که دارد و صدایی که آن را به زیبایی میخواند، متن بی نظیر و احساسی آن است که این ملودی را به یکی از زیباترین و پر احساس ترین ملودی های تاریخ ایران تبدیل کرده است. ترانه سرای این اثر کسی نیست جز ایرج جنتی عطایی. ایرج جنتی عطایی متولد ۱۹ دی ماه ۱۳۲۵ در مشهد، شاعر، ترانه سرا، نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر سرشناس ایرانی است. پدر او اصالتاً تبریزی بود و مادرش اهل عشق آباد که در جریان حکومت استالین، به ناچار مجبور شد که به مشهد مهاجرت کند. و او چند سالی را در شهر دزفول گذراندند. اما قسمت زیادی از دوران کودکی، نوجوانی و جوانی ایرج جنتی عطایی در تهران سپری شده است. او که لیسانس تئاتر را از مدرسه هنرهای دراماتیک در تهران گرفته، فارغ التحصیل رشته جامعه شناسی هنر از کالج چلسی است. در سن نوجوانی ترانه سرایی را آغاز کرد و برای اولین ترانه هایش میلاد کیایی آهنگسازی کرده است، اولین ترانه ای که به شکل رسمی از او پخش شد، ترانه ای بود به اسم شِکوه که در روزهای جمعه از برنامه شما و رادیو پخش میشد. مدتی بعد کاری را با یکی از درخشان ترین آهنگسازان موسیقی پاپ به اسم پرویز مقصدی آغاز کرد. گل سرخ با اجرای ویگن یکی از مشهورترین ترانه‌هایی است که جنتی عطایی آن را سروده است. او بعد کارش را با استودیو طنین ادامه داد و ترانه هایی که در این زمان می سرود در کنار ترانه های شهریار قنبری و اردلان سرفراز آغازگر موج نوی ترانه ایران شد و با آهنگسازان بزرگی مثل واروژان، بابک بیات، حسن شماعی زاده در رده بهترین ترانه سرا های ایران قرار گرفتند. در سال ۱۳۵۱ به دلیل استعداد، خلاقیت و ارزش‌های هنری و اجتماعی ترانه‌هایش برنده جایزه فروغ شد و  چند سال بعد به دلیل اعتراض به روش حاکم بر انتخاب نامزدهای این جشنواره، جایزه اش را پس داد. بابک بیات که از مشهور آهنگسازان آن زمان و بعد از انقلاب بود از دوستان نزدیک و بچه محل ایرج جنتی عطایی بود.جنتی عطایی در کنار ترانه سرایی در آن سالها در مقطع خیلی کوتاهی به حرفه دوبله و گویندگی مشغول شد و گوینده برخی از نمایش های رادیویی بود. در عرصه تئاتر و نمایشنامه نویسی هم،  مثل ترانه سرایی درخشان بود.  و نزدیک به ۱۳ نمایشنامه به نام های، گربه مرداد انتظار،   سوگنامه برای تو، شکستن و رستن، منطقه ممنوع، زخم های ما، فاخته دهن دوخته، رستمی دیگر اسفندیاری دیگر، پروانه ای در مشت، رفت و برگشت، خورشید شب، یک رویای خصوصی و پرومته در اوین را نوشته است و اکثر آنها را کارگردانی کرده است. جنتی عطایی تا به امروز نزدیک به ۳۳۹ ترانه که مشهورترین آن ها غروب آشنا، دختر رویایی، رقص برگها، باور کن، مرد تنها، شهر غم، علی کنکوری، همسفر، خاتون، پسرم، گل بیتا، قصه گل و تگرگ؛ آواز خاموش، قصه تو قصه من، شب نیلوفری، درخت و تحمل کن است. از او تا به امروز یک مجموعه شعر پیش از انقلاب با نام و آنگاه آه ای فرشته و یک مجموعه در زمان تبعید با نام آواز در زنجیر منتشر شده است. بدون هیچ تردیدی ایرج جنتی عطایی یکی از بزرگترین نمایشنامه نویسان و ترانه‌سرایان هنر ایران است که لطافت و در عین حال حزن و اندوهی که ترانه هایش دارد، هم بر روی خواننده هایی که شعر هایش را می خوانند و هم بر روی مخاطبانش تاثیر بسزایی داشته است.