کریمی، نصرت الله

نصرت الله کریمی، متولد ۱۱ دی ۱۳۰۳ در تهران، مجسمه ساز، کارگردان، بازیگر و دوبلور سینمای ایران بود. کریمی دوران دبیرستان را در هنرستان صنعتی تهران سپری کرد و دیپلم خود را از هنرستان هنرپیشگی گرفت. از سال ۱۳۱۷ تا ۱۳۲۰، به تحصیل در عرصه هنرهای نمایشی، چهره پردازی و طراحی صحنه در آموزشگاه تئاتر تهران پرداخت. و از سال ۱۹۱۹ به بعد، در جایگاه بازیگر، چهره پرداز و طراحی صحنه، در تماشاخانه های گوناگون تهران مشغول شد. او در سال ۱۳۲۳ به گروه تئاتر نوشین پیوست و تا سال ۱۳۳۱ هم در این گروه عضویت داشت و در نمایشنامه های مختلفی از جمله اوژنی گرانده و دختر شکلات فروش، ایفای نقش کرد. سال ۱۳۳۹ بود که، پس از ازدواج با یکی از بازیگران تئاتر سعدی برای تکمیل تحصیلات خود، به همراه همسرش به کشور ایتالیا مهاجرت کرد و با هدایت سفیر آن زمان ایران، دستیار سوم ویتوریو دسیکا، کارگردان و بازیگر ایتالیایی که یکی از پیشگامان نئورئالیسم سینمای ایتالیا بود. گردید. بعد از مدتی برای آموختن عروسک‌گردانی به کشور پراگ رفت و پس از گذراندن دوره پنج ساله در رشته کارگردانی سینما و تلویزیون، دوره فنی فیلم های عروسکی را هم سپری کرد و با مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه پراگ فارغ التحصیل شد. کریمی که تجربه دوبله در کشور ایتالیا را داشت، پس از بازگشت به ایران، مجددا وارد عرصه دوبله و گویندگی شد، و در اکثر فیلم های سینمایی، به جای خودش صحبت می کرد، یکی از آنها، فیلم سینمایی توتو علیه چهار نفر بود. کریمی پس از بازگشت به ایران، رشته عروسک گردانی را در دانشکده هنرهای دراماتیک دانشگاه تهران بنیانگذاری کرد و همان سال به دعوت وزارت فرهنگ و هنر مسئولیت کارگاه نقاشی متحرک و پویانمایی را به عهده گرفت و فیلم های زیادی در ژانر پویانمایی و عروسکی ساخت. فیلم هایی مثل دل موش پوست پلنگ که اولین فیلم سینمایی عروسکی ایران است، بابا کرم، شکار ماه، تعصب، سلسله مراتب، خروس بی محل، آدم شاخ در میاره، آقای شاکی و پیدایش آتش از آثار نصرت الله کریمی است. کریمی از سال ۴۶ تا ۴۸، به ساخت سریال سازی در تلویزیون مشغول شد، و بعد از آن با فیلم سینمایی درشکه چی و محلل، وارد جهان سینما شد. خود او به فیلم درشکه چی، علاقه بیشتری نسبت به دیگر آثارش داشت. کریمی را تماشاگران فیلم و سریال، سریال دایی جان ناپلئون به کارگردانی ناصر تقوایی می شناسند. اما پس از انقلاب ۵۷، کریمی چند ماهی را به دلیل ساخت فیلم درشکه چی و محلل، در زندان سپری کرد. جریان فرهنگی، اول حکم قطع دست برای نگارش فیلمنامه محل، و بعد از آن حکم اعدام را برای کارگردانی کردن این فیلم برای کریمی صادر کردند که به دلیل محبوبیت بالا و نداشتن فعالیت سیاسی، حکم به ممنوع‌الکاری کریمی در سینمای ایران تا پایان عمرش کاهش پیدا کرد. اما هیچ کدام از این ها باعث نشد که کریمی کشورش را ترک کند. او قبل از انقلاب نزدیک به ۶۰ تندیس و مجسمه ساخته بود و به دلیل فرصت بیشتری که بعد از انقلاب داشت، نزدیک به ۵۰۰ تندیس و صورتک ساخت و برای آن ها نزدیک به ۱۰ نمایشگاه برگزار کرد. کریمی در اواخر عمرش به نویسندگی، کارگردانی تیزرهای فرهنگی برای تلویزیون در رابطه با تنظیم خانواده، آلودگی هوا و صرفه جویی در مصرف آب پرداخت. او سه مستند با نام های: صورتک ها به کارگردانی ناصر زراعتی، سیاه سبز سفید به کارگردانی مهرداد شیخان و سومین فیلم خود را به کارگردانی علا محسنی را تهیه کنندگی کرده بود. او از سال ۱۳۳۶ تا ۱۳۵۴، ۱۴ فیلم: آموزش، درشکه چی و محلل، تخت خواب سه نفره، و خانه خراب را نویسندگی و کارگردانی کرده است. و سازنده ۱۴ سریال با نام های بیمه عمر، نمایش عروسکی خروس بی محل، انیمیشن زندگی، انیمیشن جای پای آشنا، انیمیشن پیدایش آستن، تله فیلم عروسکی دل موش پوست پلنگ، انیمیشن سلسله مراتب، انیمیشن ملک جمشید، انیمیشن شکار ماه، انیمیشن آقای شاکی، پیوند، نمایش عروسکی آدم شاخ در میاره، انیمیشن تعصب، انیمیشن پیدایش آتش و خسرو میرزای دوم را کارگردانی کرده است. نصرت الله کریمی ۱۲ آذر ۱۳۹۸، به دلیل کهولت سن، در خانه خود در تهران درگذشت. و در ۱۶ آذر ۱۳۹۸ در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.