شاید هیچ کدام از ما هیچگاه صدای شیرین، بانمک، تیپیک و دوست داشتنی(هاردی) شخصیتِ تپلِ کمدیِ مجموعه فیلم های (لورل هاردی) را از یاد نبریم. صاحب این صدای شیرین و منعطف کسی نیست جز عزت الله مقبلی یکی از مهم ترین سردمداران و بنیان گذارانِ تاثیرگذار و با سابقه عرصه دوبله و گویندگی ایران.
مقبلی با حرفه نمایش و در سن کم در سال ۱۳۲۴پا به دنیای هنر گذاشت و در باشگاه کودکان و کلاس های باله شرکت کرد و در سال ۱۳۳۵به دعوت نایمن در استودیو(دی سی آ) فعالیت خود در عرصه گویندگی را آغاز نمود. و در سال ۱۳۴۶ گویندگی در رادیو را هم به کارنامه پر بار خود اضافه کرد.
در زمینه صداپیشگی مقبلی به جای (الیور هاردی، لویی دوفونس و والتر برنان) گویندگی کرده است و از نقشهای برجسته او در دوبله گویندگی به جای (والتر هوستون) در فیلم گنجهای سیرا مادره است. اما در میان تمام آثار جذاب و ماندگار این دوبلور مستعد، باسابقه و تاثیرگذار از نگاه منتقدان و مخاطبان شخصیت(هاردی) مشهورترین و خاص ترین جایگاه را در میان آنها دارد. صدا و شکل تیپ سازی مقبلی به جای هاردی یکی از فوق العاده ترین و به یادماندنیترین تیپهای تاریخ دوبله در ایران است. مقبلی در ۱۳ دی ماه ۱۳۶۷ در سن ۵۵ سالگی در شهر پاریس به دلیل بیماری قلبی از دنیا رفت و در روز چهارشنبه ۲۰ دی ماه ۱۳۶۷ بعد از انتقال به ایران، در قطعه ۱۲ بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
همسر مرحوم مقبلی (محبوبه مقبلی و فرزندش مریم مقبلی) و نوه او (دریا مقبلی) به حرفه بازیگری مشغول هستند. نمونه صداهای مقبلی در فیلم و سریال های خارجی: لورل هاردی بسوی غرب، هالوها در آکسفورد، شعبده باز، جاده تنباکو، گاوبازها و … (اولی) در نقش(الیور هاردی)، الیور تویست در نقش(فاگین)، بزرگترین جنگ در نقش(شون اوهارا)، سزار کوچک در نقش(سزار)، جنگ و صلح در نقش(کنت رستف)، کلئوپاترا در نقش(آگریپا)، دکتر ژیواگو در نقش(پروفسور بوریس کورت) با بازی جفری کین و دو انیمیشن ووک در نقش (پدر بزرگ) و بامبی در نقش(جغد) است. و در فیلم های ایرانی به جای جعفر والی و جهانگیر فروهر (مجموعه هزاردستان، ساخته علی حاتمی)، تمامی فیلمهای همایون، کمدین دهههای ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، خسرو دستگیر (گل مریم، ۱۳۶۶)، حسین ملکی (ترن، ۱۳۶۷)، سعید امیرسلیمانی (کفشهای میرزا نوروز، ۱۳۶۴)، کمالالملک (فیلم) به جای جهانگیر فروهر، اسماعیل داورفر (دوست علی خان) – دایی جان ناپلئون و روایت عشق است. او که در طول زندگی پر ثمر و هنری خود، از بازیگری هم دور نماند در سریال های چنگک (مجموعه تلویزیونی)، آدم و حوا (مجموعه تلویزیونی)، گذر عمر (مجموعه تلویزیونی)، بوعلی سینا (مجموعه تلویزیونی)، کوچک جنگلی (مجموعه تلویزیونی)، بوعلی سینا (مجموعه تلویزیونی)، گذر عمر (مجموعه تلویزیونی)، آدم و حوا (مجموعه تلویزیونی)، چنگک (مجموعه تلویزیونی)، تکمضراب (۱۳۴۰–۱۳۴۵) و تلهتئاتر «با یک گل بهار» (۱۳۶۳) و در فیلم های – طلسم شیطان۱۳۳۵، یوههای خندان۱۳۴۰، گربه وحشی ۱۳۴۴، مرخصی اجباری ۱۳۴۴، شانس بزرگ۱۳۴۴، پروفسور نخاله (همچنینی به عنوان کارگردان / سناریست وتهیه کننده) ۱۳۴۵، دروازه تقدیر۱۳۴۶ و ……. ایفای نقش کرده است.
اما عزت الله مقبلی دِین بسیار بزرگی بر گردن تاریخ دوبله ایران دارد و بدون شک عرصه گویندگی و دوبله مدیون حضور، همت و تاثیر گذاری غیر قابل انکار او است.
- گوینده های دیگر
دوبله در ایران از منظر تکنیکی و تکنولوژی تغییر قابل توجهی کرده، متاسفانه مشکل دوبله الان ایران فقدان صداهای منحصر به فرد مثل مرحوم مقبلی، افضلی، فهمیمه راستکار ، کنعان کیانی ، تورج نصر، کاووس دوستدار، مهین کسمایی، ناصر ممدوح و….
خلاصه دوبلر با کیفیت داریم ولی صدای خاص نداریم!